Bài Tin mừng cho thấy Chúa Giêsu kể cho các môn đệ dụ ngôn về những yến bạc ông chủ giao cho mỗi đầy tớ. Số yến bạc được giao khác nhau tuỳ theo khả năng riêng mỗi người. Mỗi người có trách nhiệm với những yến bạc được giao. Cụ thể,
Trước hết, có người được lãnh năm yến và có người được lãnh hai yến. Sau một thời gian lâu dài, ông chủ trở về và yêu cầu họ thanh toán sổ sách. Người lãnh năm yến đã sinh lời được năm yến khác. Người lãnh hai yến cũng làm lời ra được hai yến khác. Những người này đều được ông chủ khen cùng một lời khen: “Khá lắm! Anh đúng là tôi tớ tài giỏi và trung thành! Được giao ít mà anh đã trung thành, thì tôi sẽ giao nhiều cho anh. Hãy vào mà hưởng niềm vui của chủ anh!” (Mt 25,21). Như vậy, được giao nhiều hay ít, làm lời ra nhiều hay ít không quan trọng. Quan trọng là có ý thức trách nhiệm với số yến bạc chủ trao. Quan trọng là tích cực làm cho số yến bạc được gia tăng.
Tiếp đến, người đầy tớ được lãnh một yến cũng tiến lại gần và nói: “Thưa ông chủ, tôi biết ông là người hà khắc, gặt chỗ không gieo, thu nơi không vãi. Vì thế, tôi đâm sợ, mới đem chôn giấu yến bạc của ông dưới đất. Của ông vẫn còn nguyên đây này!” Ông chủ đáp: “Anh thật là đầy tớ xấu xa và biếng nhác! Anh biết tôi gặt chỗ không gieo, thu nơi không vãi, thì đáng lí anh phải gửi số bạc của tôi vào ngân hàng, để khi tôi đến, tôi thu cả vốn lẫn lời chứ!” (Mt 25, 24-27) Người đầy tớ này bị ông chủ nỗi cơn thịnh nộ và còn truyền quang ra chỗ tối tăm bên ngoài, nơi phải khóc lóc nghiến răng (x. Mt 25,30) không phải vì không làm lời cho chủ nén bạc khác cho bằng do thái độ tiêu cực của tên đầy tớ này đối với ông chủ. Chính thái độ coi ông chủ là người xấu: hà khắc, gặt chỗ không gieo, thu nơi không vãi đã khiến anh ta bất mãn, coi khinh chủ, nghĩ xấu về chủ và do đó đã dẫn đến hành động: không cộng tác, trở nên lười biếng và chỉ còn biết “đem chôn giấu yến bạc dưới đất.”
Sau cùng, ông chủ lấy yến bạc của tên đầy tớ lười biếng này mà trao cho người đã có mười yến. Một cử chỉ lạ thường, có thể khiến chúng ta ngạc nhiên vì nghĩ rằng cần phải thương, phải cho thêm người có một yến mới phải. Nhưng lời Chúa nói tiếp theo như một lời giải thích cho hành động có vẻ nghich thường này thực ra lại là quy luật rất bình thường trong cuộc sống tự nhiên cũng như siêu nhiên: “Phàm ai đã có, thì được cho thêm và sẽ có dư thừa; còn ai không có, thì ngay cái đang có, cũng sẽ bị lấy đi.” Quả vậy, với những người siêng năng, chịu khó làm việc, ham học hỏi, hăng say tìm kiếm thì khả năng: thể lí, trí tuệ, đạo đức, thiêng liêng của họ sẽ mỗi ngày mỗi phát triển, gia tăng. Ngược lại, những kẻ lười biếng: không chịu làm việc, không chịu vận động, không chịu học hành thì đúng là những khả năng của họ sẽ càng ngày càng lụi tàn, thui chột đi.
Như vậy, chính thái độ tích cực, cộng tác và siêng năng làm việc sẽ giúp ta thành công, giúp ta trở thành người tôi tớ “tài giỏi và khôn ngoan”, ngược lại cái nhìn tiêu cực, nghi ngại, sợ hãi sẽ khiến ta ích kỷ, lười biếng và hậu quả sẽ thật nghiệt ngã. Đúng là thái độ quyết định hành động và hành động sẽ quyết định số phận. Amen.